UPRAWNIENIA OBYWATELI UKRAINY - ПОВНОВАЖЕННЯ ГРОМАДЯН УКРАЇНИ
Закон передбачає низку прав на користь громадян України, які легально проживають у Польщі, зокрема:
- відомості про суб'єкта, якому доручено виконання роботи (ім'я та прізвище, адреса, номер телефону або адреса службової електронної пошти, NIP та REGON / PESEL, символ PKD),
- персональні дані громадянина України (ім'я та прізвище, дата народження, стать, громадянство, вид, номер і серія проїзного або іншого документа, що підтверджує або дозволяє встановити особу, та країну, в якій цей документ видано, а також номер PESEL, якщо він виданий),
- вид укладеного договору,
- посада або вид роботи,
- місце роботи.
3) право займатися підприємницькою діяльністю на території Польщі на тих самих умовах, що й громадяни Польщі. Умовою для відкриття бізнесу є завчасне отримання номера PESEL. Коли перебування громадянина України перестане бути законним, його буде вилучено з Центрального реєстру та відомостей про господарську діяльність.
4) право на тимчасового опікуна для неповнолітніх громадян України, які проживають у Польщі без нагляду дорослих.
5) право на соціальні пільги, тобто:
- сімейна допомога (включаючи субсидії для догляду за дітьми або одноразову допомогу при народженні дитини),
- допомога на дитину (500 злотих на місяць на дитину),
- сімейний капітал (500 злотих або 1000 злотих на місяць для дитини віком від 12 до 36 місяців),
- забезпечення “dobry start” (тобто 300 злотих на дитину),
- співфінансування зменшення батьківської плати за перебування дитини в яслах, дитячому клубі або у денного вихователя.
- одноразова грошова допомога у розмірі 300 злотих на особу, призначене на утримання, зокрема на покриття витрат на харчування, одяг, взуття, засоби особистої гігієни та житлову плату. Для отримання такої пільги громадянин України має бути внесений до реєстру PESEL і після цього подати заяву до(відповідного за місцем його перебування) міського голови, губернатора, голови міста.
- медичне обслуговування на території Республіки Польща. Усі громадяни України, які легально проживають у Польщі, матимуть доступ до медичних послуг, так само як і особи, які охоплені обов’язковим або добровільним медичним страхуванням у Польщі, тобто безоплатний доступ до лікарів та відшкодування витрат на ліки, що відпускаються за рецептом.
Ustawa przewiduje szereg uprawnień na rzecz obywateli Ukrainy, którzy legalnie przebywają na terytorium Polski, w tym zwłaszcza:
1) prawo do wykonywania pracy w Polsce – konieczne będzie jedynie powiadomienie powiatowego urzędu pracy przez pracodawcę o powierzeniu wykonywania pracy obywatelowi Ukrainy w ciągu 14 dni od dnia podjęcia pracy. Będzie można to zrobić elektronicznie (przez portal www.praca.gov.pl):
- informacje o podmiocie powierzającym wykonywanie pracy (nazwa/imię i nazwisko, adres, numer telefonu lub służbowy adres e-mail, NIP i REGON/PESEL, symbol PKD),
- dane osobowe obywatela Ukrainy (imię i nazwisko, data urodzenia, płeć, obywatelstwo, rodzaj, numer i serię dokumentu podróży lub innego dokumentu stwierdzającego lub pozwalającego ustalić tożsamość oraz państwo, w którym wydano ten dokument, a także numer PESEL, jeśli został nadany),
- rodzaj zawartej umowy,
- stanowisko lub rodzaj wykonywanej pracy,
- miejsce wykonywanej pracy.
3) prawo do podjęcia działalności gospodarczej na terytorium Polski na takich samych zasadach jak obywatele polscy. Warunkiem podjęcia działalności ma być uprzednie uzyskanie numeru PESEL. W momencie, gdy pobyt obywatela Ukrainy przestanie być legalny, zostanie on wykreślony z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
4) prawo do opiekuna tymczasowego dla małoletnich obywateli Ukrainy przebywających w Polsce bez opieki osoby dorosłej.
5) prawo do świadczeń socjalnych tj.:
- świadczeń rodzinnych (m.in. zasiłku rodzinnego czy jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka),
- świadczeń wychowawczych (500 zł miesięcznie na dziecko),
- rodzinnego kapitału opiekuńczego (500 zł albo 1000 zł miesięcznie na dziecko w wieku od 12 do 36 miesiąca życia),
- świadczenia dobry start (tj. 300 zł na dziecko),
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna.
- jednorazowe świadczenie pieniężne w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczone na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe. Aby otrzymać takie świadczenie obywatel Ukrainy musi zostać wpisany do rejestru PESEL i następnie skierować wniosek do (właściwego ze względu na miejsce swojego pobytu) wójta, burmistrza, prezydenta miasta.
- opieki medycznej na terytorium RP. Wszyscy obywatele Ukrainy legalnie przebywający w Polsce będą mieli dostęp do świadczeń opieki zdrowotnej tak, jak osoby objęte obowiązkowym lub dobrowolnym ubezpieczeniem zdrowotnym w Polsce, czyli m.in. bezpłatny dostęp do lekarzy i refundację leków na receptę.